Cian edebiyatından

– Bir zamanda kiçkine dört tavşançıq bar eken. Olarnıñ adları — Flopsi, Mopsi, Kotton-Teayl, yani Pamuqlı Quyruçıq ve Piter. Tavşançıqlar analarınen beraber qumluqta ösken büyük ve yüksek narat teregi tamırı arasında – tavşan yuvasında yaşaylar.
Bir künü saba, esli-başlı anaları Tavşan hanım tavşancıqlarına baqtı da:
– Aziz balalarım, mında keliñiz, sizge aytacaq sözüm bar, — dedi. – Meni yahşı diñleñiz! Sizler tarlada ya da soqaq boyu çapıp-çapqalap keze bilesiniz. Lâkin Makgregor mırzanıñ bağçasında işiñiz olmasın, saqın anda kirmeñiz. Babañız anda kirip qazağa oğradı – Makgregor hanımnıñ kübetesinde pişirildi. Endi ise, barıñız, oynañız, çapqalañız, keziniñiz, lâkin felâketlerge oğramañız – yaramazlıqlar yapmañız. Aydı, men endi barıp öz işlerimnen ögraşayim...
Bundan soñra, esli başlı Tavşan hanım sepetini ve şemsiyesini alıp, orman içinden doğru furun taraf yol aldı. Anda kelip, furuncıdan bir dane çavdar ötmek ve beş dane izmirli loqum satın aldı.
Terbiyeli tavşançıqlar Flopsi, Mopsi ve Pamuqlı Quyruçıq yolaq boyuna tüşip, andan bürülgen cıymağa başladılar. Söz dinlemegen yaramaz Piter ise, doğrudan-doğru Makgregor mırzanıñ bağçasına çaptı. O, azbar qapığa yetip keldi de, süyreklenip onıñ tübünden keçti ve barıp bağçağa kirdi.
Piter bir qaç salata yaprağından ve bir qaç fransız baqlasından aşadı. Daa soñra bir qaç aylıq turup aşadı. Birazdan o özüni tekâran halsız duydı. Endi o mağdanoz qıdırıp başladı.
Bu arada hıyarlar ösken yerde oña Makgregor mırza rastkelmesinmi! Makgregor mırza ellerine tayanıp, tizleri üstünde erte qapısta fidelerini oturtmaqta. Şimdi o, bir kereden fırlanıp ayaqqa turdı ve eline alğan tırnavuçnı sallap, Piterniñ peşine tüşti.
– Toqta, hırsız! – dep bağırdı, o.
Piterniñ tap ötü patlayyazdı. O şaşmalağaından bağçanı dört dolandı – aylanıp çiqtı. Özüniñ ayaqaplarından birisini qapıstalar arasında, ekincisini ise, hartoplar içinde qaldırdı.
Piter ayaqaplarını coyğan soñ, çapmaqnı tezleştirdi. Jaketiniñ balaban dögmeleri frenk yüzümin ağına ilişmegen olsa edi, o Makgregordan qurtula bile edi.
Onıñ baqır dögmeli mavı jaketi yap-yañı edi. Piter özüniñ endi ölümge yaqın qalğanını is etti. Közlerinden iri yaşlar tamıp başladı. Piterniñ zarını bazı dostane torğaylar eşitip, onıñ yanına uçup keldiler. Torğaylar büyük eyecannen Piterge yürek berip ondan, qurtulmağa ğayret etmesini rica ettiler, yalvardılar.
Makgregor mırza ise, elindeki tornı Piterniñ üstüne bıraqmağa aşıqtı. Piter ise, tamam bu ande, jeketinden sıptırılıp çıqtı da, aletler tolı aranğa çapıp kirdi. O, konserva qutusına sekirdi. Eger de qutuda suv olmağanda, anda gizlenmege uyğun bir yer olur edi.
Makgregor mırza Piterniñ bağça aletlernen tolu odanıñ bir yerinde gizlengenine emin edi. O er bir aletni, qutunı muqayıtlıqnen közden keçirdi, tüblerini baqıp başladı.
Bu arada, Piter aqsırdı: "Kertışu!". Makgregor mırza bir kereden onıñ yanında peyda oldı. O, Piterniñ üstüne ayağını qoyıp, onı basmağa istedi. Amma o bunı yapmağa yetiştirmedi. Piter üç çeçek ösümlikni devirip, pencereden aşağı atladı.
Makgregor mırza andan keçip olamaycaq, çünki pencere pek kiçkene. Bundan ğayrı o, Piterniñ peşinden quvalap çapuvdan da yoruldı. Şu sebepten o, qaytıp, kene işine kirişti.
Piter ise, biraz oturıp raatlanmaq istedi. Onıñ nefesi tutuldı, qorqudan ep qaltıramaqta. Artına qaytmaq yolnı qıdırmağa aqılına bile kelmey. Bundan da ğayrı o, konserva qutusı içinde saqlanıp oturğanda pek sılandı.
Biraz vaqıttan soñ, Piter anda-mında yürip – "şıp-şıp" yengil sekirip başladı. Muqayıtlıqnen etrafına baqındı. Divardaki qapını kördi. Lâkin qapı kilitli. Aslı da, semiz tavşançıqqa qapu aralığından soqulıp keçmege çare yoq.
Qart bir Sıçan taşlı bosağadan keçip tışarıdan içerige, yani anda mında kirip-çiqıp ormanda yaşağan qorantasına nohut ve baqla taşımaqta.
Piter Sıçandan qapığa alıp barğan yol aqqında soradı. Lâkin Sıçannıñ ağzında öyle balaban nohut bar edi ki, o aslı da cevap berip olamadı. Sıçan tek başını salladı.
Piter ağlamağa başladı. Birazdan soñ o, doğru bağçanıñ ortasından keçmege tırıştı. Amma, yolunı şaşırdı.
Niayet, Makgregor mırza hunu ile tıynaqqa kelip çiqtı. Beyaz bir Mışıq tıynaq içinde yaldağan altın balıçıqlarğa közlerini tikip, qıbırdamadan oturmaqta. O, arada-sırada tek tüklü quyruğınıñ ucunı oynatıp ala.
Piter mışıqnen konuşmamaq qararına keldi. Sebebi, Piter mışıqlar aqqında tizesiniñ oğlundan, kiçkene Bencamin Tavşandan eşitken edi.
Piter şimdi kene bağça aletleri aranına qaytmağa niyetlendi. Amma oña yaqın yerde "skr-r-ritç, skretç, skritç" kibi çapa sesleri eşitildi. Piter çalılarnıñ tübüne saqlandı. Birazdan o, çalılar tübünden çıqıp, köpçekli arabanıñ töpesine köterildi. Andan etrafnı közden keçirip başladı. Bir kereden Piterniñ közüne soğan çapalağan Makgregor mırza ilişti. O Piterge sırtını çevirip ep çalışmaqta. Onıñ ögünde ise, qapı körünmekte.
Piter köpçekli arabadan yavaştan, muqayıtlıqnen tüşti. Soñ, nasıldır frenk yüzümi çalılarınıñ arasından bar küçünen çaptı. O bir ande qapığa yetip keldi.
Piter, qapı tübünden süyreklenip, niayet bağçadan tışqa çıqtı. Qapı yanından başlanğan orman içinde o özüni endi bayağı hafsız ve serbest duydı.
Makgregor mırza ise, çıyırçıq quşlarnı qorquzmaq içün, Piterniñ jaketinden ve ayaqaplarından qorqulıq yasadı.
Peter evine – yüksek Narat terekke yetip kelmegence, artına baqmadan ve toqtamadan çaptı. Piter öyle bir yoruldı ki, o menzilge kelip çıqqan soñ Narat teregi tübündeki tavşan yuvasınıñ güzel yımşaq qum üstüne özüni taşladı, közlerini yumdı.
Bu arada Piterniñ anası aş pişirmeknen meşğul edi. O, Piterniñ taqletini körüp, "Urbasını kene ne yerde qaldırdı aceba!" dep tüşündi. Soñki eki afta içinde, bu endi ekinci kere alınğan kiçkene jeket ve ayaqap edi!
Piter aqşam maali özüni alsız is etti.
Anası onı teşekke yatqızdı. Papadiye çayı azırladı ve ondan Piterge aş qaşığından bir qaşıq içirdi. Flopsi, Mopsi ve Pamuqlı Quyruçıqnı ise, aqşam yemegine ötmek, süt ve bürülgennen sıyladı.
Piter Tavşançıq papadiye çaynı içken soñ yuqlap qaldı. O ertesi künü sabası ise, sap-sağlam uyandı.