Ветанымнынъ хош аэнки...



⇦ къайтмакъ

Сейран Ибраимнинъ

назмиетинден нумюнелер

МИЛЛЕТИМ ИЧЮН БИР ТАДЖ!


Къара денъиз далгъалары

Ялыгъа сербест ура.

Чатырдагънынъ къаялары

Къырымда сербест тура.



Озь нурларын кунеш язда

Этрафкъа сербест сача.

Къулан чельде, чайырларда

Чечеклер сербест ача.



Ель, рузгярлар сербест эсе

Къырымнынъ эр еринде.

Булутлар да сербест кезе

Ветанымнынъ кокюнде.



Къарнынъ сербест ягъмасындан,

Орталыкъ ап-акъ ола.

Сербест ягъмур тамчысындан

Озенлер сувгъа тола.



Балыкъ сербест ялдай сувда,

Кедер этмей фуртуна.

Кузьде кеткен турналар да

Сербест къайта Юртуна.



Баарь... Дагълар ешиллене,

Тереклер сербест осе.

Кокте къартал авелене,

Сербестлик зевкъын сезе.



Ер юзюнде гузель Къырым —

Миллетим ичюн бир тадж.

Тек Юртунда меним халкъым

Сербестлигине мухтадж.



Мен эминим, Ветанымда

Халкъым сербест яшайджакъ!

Баба-деде топрагъында

Сербест девлет къураджакъ!





ГУЗЕЛЬ, АЛБАТЫМ!

Йыллар девамында къаралап кельген кягъытларымны козьден кечиргенде, та 1996 сенеси бабам Осман Ибраимнинъ догъгъан коюне багъышлап язгъан иште бу шииримге козюм тюшти.



Дженнет киби сен бир ерде

Ерлешкенсинъ, Албатым!

Дюльбер койлер сырасында

Энъ дюльберсинъ, Албатым!



Къаршынъдаки Бурун-Къая

Темсилинъдир, Албатым!

Гузель Бельбек вадийсининъ

Меркезисинъ, Албатым!



Багъчаларынъ мейвалары

Бал-шербеттир, Албатым!

Чокъракълардан акъкъан сувлар

Шифалыдыр, Албатым!



Этрафынъдаки дагъларынъ

Сакълай сени, Албатым!

Санъа севги дуйгъуларым

Сынъырсыздыр, Албатым!



Дюльбер манзаранъа бакъып,

Хошнут олам, Албатым!

Кокюс толу нефес алып,

Тоялмайым, Албатым!



Эвлятларынъ сени анъып,

Гъурурлана, Албатым!

Баба-деде излеринден

Олар кете, Албатым!



Хаялларгъа мен эп далам,

Санъа кельсем, Албатым!

Сенден ильхам ве кучь алам,

Меним азиз Албатым!



Сени янъгъыз мен къалдырмам,

Асрет чеккен Албатым!

Бу дюньяда яшаялмам

Сен олмасанъ, Албатым!



Мен эминим, халкъынъ къайтыр

Санъа, гузель Албатым!

Догъмуш койде тамыр атып,

Сербест яшар, Албатым!





БОРАНЛАР ТЫНАР...


Заман замангъа уймай,

Ветанны булут къаплай.

Серт, кучьлю боран эсе,

Халкъымызны о эзе.



Майышса да, халкъ сынмай,

Тиз чёкмей, эм бойсунмай.

Борангъа къаршы тура,

Ветаныны къайгъыра.



Зорлукъларгъа сыкъыла,

Сербестликке ынтыла.

Кучь ве къуветин топлай,

Миллий гъурурын сакълай.



Боранлар бир кунь тынар,

Кунеш нурларын сачар.

Ветан — саибин булар,

Халкъымыз сербест яшар!





АДАЛЕТ ЕНЪЕР!


Бу яланджы дюньяда озюнъни джойсанъ,

Ель уфюрген тарафкъа чёплюкдай учсанъ,

Кельген-кеткенлерге сен башынъны эгсенъ,

Ялтакъланып, тиз чёкюп, омюр кечирсенъ,

Халкъым санъа къолтутмаз, селямынъ алмаз,

Маса башында сеннен бирге отурмаз.



Ер юзюнде бир куньлюк куннен яшасанъ,

Эр кеснинъ авасына чыкъып ойнасанъ,

Душманларгъа къошулып, яланлар айтсанъ,

Намусынъ фаишедай парагъа сатсанъ,

Халкъымызнынъ нефрети башынъа етер,

«Саткъын!» унванын санъа о, такъдим этер.



«Халкъчюн!..» деп, халкъкъа къаршы арекет япсанъ,

Онъа берген «Ант»ынъны ерге таптасанъ,

Миллетнинъ вариетин эдие этсенъ,

Эдждатлар къуюсына барып тюкюрсенъ,

Халкъымызнынъ лянети пешинъден юрер,

Геджелери раат къоймаз, тюшюнъе кирер.



Ветан ичюн мукъкъадес курештен къачсанъ,

Ифтира дюньясына далып яшасанъ,

Ветандашынъ агълатып, душманнен кульсенъ,

Оларнынъ байрагъыны кокке котерсенъ,

Той-дюгюнинъ олгъанда, халкъынъ къошулмаз,

Дуаларынъа барып, Ясин окъумаз!



Эй, ветандаш! Халкъынъдан сен айырылма,

Душманларгъа бойсунма, юзюнъни сакъла.

Яланлар алемине далып, тиз чёкме,

Эвлятларнынъ юзюне чиркефлер тёкме.

Аягъынъда къавий тур, бу куньлер кечер –

Ер юзюнде адалет эрте-кеч енъер.





БУ БИЗИМ КЪЫРЫМ!


Меним миллетим догъду Къырымда,

Шекиль олунды онынъ багърында.

Кобегин къаны бу ерде акъты,

Ильк адымыны Къырымда атты.



Осьти, буюди, инкишаф этти,

Халкъымнен Къырым эп гузеллешти.

Миллий тюсюни о мында сачты,

Топрагъымызда чечеклер ачты.



Къырымнен багълы ана тилимиз,

Бизим динимиз, урф-адетимиз.

Ханлардан къалгъан Алтын Тамгъамыз,

Онен ярашкъан Кок Байрагъымыз.



Къырымдыр, меним миллетим ады,

Халкъым бу ернинъ садыкъ эвляды.

Темель ташымыз мында къоюлды,

Къая, дагълары шааты олды.



Ветанымызгъа олгъан севгимиз —

Бизим кучюмиз, эм къуветимиз.

Душманлар бизни йыкъып оламаз,

Тамырымызгъа балта урамаз.



Эдждадым изи мындан силинмез,

Джесюр миллетим Юрттан вазгечмез.

Чюнки бу топракъ — эбедий мекян,

Бу бизим Къырым! Бу Ана-Ветан!





АНА — ЭНЪ АЗИЗ ИНСАН!

Азиз анама – догъма Керменчик коюнден, Тефиде Велиша Къызы хатырасына багъышлайым.



Ана – эвнинъ чырагъы,

Онынъ сёнмез оджагъы.

Софраларнынъ боллугъы,

Эвлятларнынъ токълугъы.



Ана – Юртнынъ диреги,

Инсанларнынъ мелеги.

Чечеклернинъ къокъусы,

Дженнетнинъ хош къапусы.



Ана – кунешнинъ нуру,

Озенлернинъ копюри.

Денъизлернинъ ялысы,

Сабанынъ танъ йылдызы.



Ана – бу раатлыкъ, къуванч,

Агъыр куньде о таянч.

Инсанларнынъ ильк сёзю,

Тебессюм сачкъан козю.



Ана – бу тынчлыкъ эви,

Битмез, тюкенмез севги.

Гедженинъ айнениси,

Татлы, шифалы сеси.



Ана – аят бахтлыгъы,

Къорантанынъ байлыгъы.

Мейваларнынъ шырасы,

Мерхаметлик дерьясы.



Ана – къышнынъ собасы,

Язда терек талдасы.

Омюр ёлунда ёлдаш,

О, эм дост, эм аркъадаш.



Ана – бу назик эллер,

Сакинлешир серт еллер.

Эвляды ичюн дерман,

Ана – энъ азиз инсан!



* * *



Бизлерге омюр берген,

Гедже юкъусын больген,

«Эвлядым!» — деп къувангъан,

«Айнени»нен юкълаткъан

Азиз инсаным — Анам!



Халкътан эксик этмеген,

Адалетке огреткен,

Буютып, бильги берген,

Догъру ёлны косьтерген

Азиз инсаным — Анам!..





ХАЛКЪ СЕНИ БАГЪЫШЛАМАЗ!


Ветан запт этильгенде,

Халкъым зорлукъ чеккенде,

Бу алгъа сен къол тутып,

Душманнен бирлешкенде –

Халкъ сени багъышламаз,

Эткенлеринъ унутмаз!



Заманнен адымласанъ,

Догъру ёлдан тайпынсанъ,

Тек озюнъни тюшюнип,

Халкъынъдан айырылсанъ –

Халкъ сени багъышламаз,

Эткенлеринъ унутмаз!



Эвлеримизни танъда

Тинтювге огъраткъанда,

Балалар къоркъуп, агълап…

Бунъа сен козь юмгъанда –

Халкъ сени багъышламаз,

Эткенлеринъ унутмаз!



Дюнья къаршы олгъанда,

Сен первасыз къалгъанда,

Ветандашларым сучсыз

Зинданларда яткъанда –

Халкъ сени багъышламаз,

Эткенлеринъ унутмаз!



Эвлятлар джоюлгъанда,

Аналар агълагъанда,

Мемур иште булунып,

Оларны анъмагъанда –

Халкъ сени багъышламаз,

Эткенлеринъ унутмаз!



Акъсызлыкъкъа бойсунсанъ,

Онъа къаршы турмасанъ,

Озь менфаатынъ козьлеп,

Ар, менлигинъни джойсанъ –

Халкъ сени багъышламаз,

Эткенлеринъ унутмаз!





БАБАМНЫНЪ КОЮ


Ветанымызда гузель ерлер чокъ,

Тек озь коюнъде гонълюнъ ола токъ.

Онынъ авасы илядждай келе,

Эдждат тамыры кучь, такъат бере.



Багъчасарайдан Ялта, ёл бою,

Ерлешкен Албат – бабамнынъ кою.

Мында негизим излери къалгъан,

Эски адлары оны анъдыргъан.



Чингене Къоба, Терен Йылгъасы,

Сюрень Къалеси, Чильтер Къобасы.

Къаршыдан бакъкъан Бурун Къаясы,

Багъ-багъчаларнынъ татлы мейвасы.



Бельбек Озени, Асма Копюри,

Бабам ювунгъан Къаячыкъ Голю.

Чокъракътан акъкъан салкъын сувлары,

Албатны саргъан къая, дагълары.



Айланчыкъ ёлу – Йылан Къуйругъы,

Къая тюбюнде — Сельби Чорагъы,

Борсукъ Чайыры, Тогъай Багъчасы,

Ташбасты Къая, Узун-Занласы.



Юкъары, Орта, Копюр Майлеси,

Эр бир майледе олгъан джамиси.

Бабам догъгъан ве яшагъан эви,

Алядин Бейнинъ сув дегирмени.



Хаджы Бектемир къургъан Джамиси,

Ибрам къартбабам къазгъан къуюсы,

Эскиден къалгъан мектеп бинасы,

Бабам окъугъан сыныф одасы…



Албаткъа чеке севги дуйгъусы,

Тек анда сезем баба къокъусы.

Албат мен ичюн мукъаддес бир ер,

Бабамнынъ кою Дженнетке бенъзер…





СЕЛЬСЕБИЛЬ*


Ана-баба – бош сёз дегиль, онынъ манасы терен,

Хатырадан силинмейджек, эфсаневий къарт эмен.

Арзу этип, азап чекип, бизни олар ярата,

Инсанларгъа омюр берип, бу дюньяны яшарта.



Буюген сонъ, къушлар киби, ювамыздан учмайыкъ,

Меджалсыз къартларымызны янъгъыз биз къалдырмайыкъ.

Не ерде ве ким олсакъ да – олар ичюн биз эвлят,

Дикъкъатымызле юксекке котереджек кенъ къанат.



Янларында биз олмасакъ, юреклери раат олмай,

Къартайгъанда ана-баба эвлядына тоялмай.

Геджелери юкъу кельмей, эп эвлядын тюшюне,

Оларнынъ бет сымалары келе козюн огюне.



Асрет чеке, дакъкъа сайын оларны корьмек истей,

Ёл къапудан козюн алмай, эвлятларыны беклей.

Юрегинде олгъан севги оларда ич тюкенмей,

Ана-бабанынъ огюнде эвлят борджу одельмей.



Сабий къундакъта олгъанда мухтадж ола анагъа,

Ана-баба къартайгъанда ихтиядждыр балагъа.

Озюнинъ бар омюрлерин олар бизге багъышлай.

Эвляды бахтлы олгъанын гедже-куньдюз арзылай.



Вакътым ёкъ деп, ишим чокъ деп, себеплер къыдырмайыкъ,

Ана-баба сагъ олгъанда, сыкъ-сыкъ барып, ёкълайыкъ.

Оларнынъ янына келип, баш эгип, тиз чёкейик,

Саба-акъшам усанмайып, къолларындан опейик.



Юреклери гъам-къасевет, кедер, асрет бильмесин,

Юзьлеринде тебессюмлер ич бир вакъыт сёнмесин.

Юдже Аллагъа ялварып, эр кунь дуа этейик,

Ана-баба сагъ олгъанда, къадирине етейик.



Ана-баба къартайгъанда денъишип тура алы,

Оларнынъ эр бир дакъкъасы эльмаз, алтындан паалы.

Билинъиз ки, бу дюньянынъ эр еринде, эр заман

Ана-бабасы сагъ олгъан — энъ зенгин, бахтлы инсан.



Бир кунь ола ана-баба бу дюньяны терк этер,

Эвлят ичюн парылдагъан йылдызларымыз сёнер.

Унутмайыкъ, ер юзюнде олар эбедий дегиль,

Эвляды иле яшайджакъ омюр берген сельсебиль.



*Дженнет чокърагъы





МЫНДА ХАЛКЪЫМНЫНЪ РУХУ


Алладан эндирильди бизге бу Къырым,

Багърында асыл олду девюрек халкъым.

Асырлар девамында тамырын атты,

Ташына, топрагъына шавлесин сачты.



Халкъым иле ярашты бу ЯРЫМАДА,

Нидже инсанлар онъа олдулар севда.

Шаирлер ильхамланып, эсерлер язды,

Миллетимнинъ омюри хош тасвирленди.



Явуз душманнынъ козю Юртума тюшти,

Халкъымызгъа къаст этип, зеэрин къусты.

Бефтан яланлар тёкти, Юрттан айырды…

Миллетимнинъ тамырына балта урулды.



Халкъым анасыз къалды, эвлятсыз Ветан…

Къырымда ат ойнатты пис, явуз душман.

Юртумызда акъсызлыкъ укюми сюрди,

Миллетимнинъ оджагъы къарарды, сёнди.



Эвлеримиз кельмешек, явургъа толды,

Халкъымнынъ малы-мулькю тар-мар олунды.

Мезарлыкълар сюрюльди, ексан этильди.

Къырымда тамыр халкънынъ ады силинди.



Джамилер, Минарелер бербат олунды,

Халкъымсыз къалгъан койлер тюсюни джойды,

Чайырларны дагъ басты, голлер къуруды,

Чокъракъларнынъ сувлары писликке толды.



Ветан асрети иле халкъым яшады,

Юрткъа олгъан севгисин джоймай сакълады.

Гъурбет аджджысын чекти, гъайып олмады,

Балталангъан тамырлар къуруп солмады.



Душманлар бизлерни ёкъ этмек истеди,

Къаст эткен макъсадына олар етмеди.

Яралангъан тамырлар филислер атты,

Халкъымыз яш несильнен Юртуна къайтты.



Къырымда Чатырдагънынъ ады силинмез,

Халкъым да Чатырдагъдай Юрттан вазгечмез.

Мында халкъымнынъ руху, мында негизи,

Къая-ташына синъген эдждатлар изи…





ВЕТАНЫМДАН ВАЗГЕЧМЕМ!


Факъыр олуп яшасам да,

Ар-намусымны джоймам.

Къуру отьмек ашасам да,

Парагъа мен сатылмам.



Тар эвде омрюм кечсе де,

Сарайларгъа алданмам.

Эр кунь пияде юрсем де

Машналаргъа сукъланмам.



Рутбе, унванлар къазанып,

Душманларгъа тиз чёкмем.

Пис къуюларына барып,

Башым эгип, сув ичмем.



Алгъышламам душманымны,

Чанагъыны яламам.

Къорчалап озь менфаатымны,

Ветандашымны чакъмам.



Саткъынлыкъ ёлундан кеткен

Арабагъа мен минмем.

Несилини тюшюнмеген

Инсанларгъа бенъземем.



Къарагъа къара айтмагъан

Мемурларгъа инанмам.

Ырызын басып таптагъан —

Корьсем, селямын алмам.



Халкъым сечкен ёлдан кетип,

Кенаргъа мен чекильмем.

Къыркъ дереден сув кетирип,

Бош лафнен аш пиширмем.



Ветанымнынъ алын корип,

Сокъурлыкъкъа урулмам.

Халкъыма шекер косьтерип,

Элине бор туттурмам.



Халкъкъа къаршы халкъ адындан

Арекетлер мен япмам.

Душманларнынъ яланындан

Халкъыма юва къурмам.



Къырымнынъ бир ташын биле

Дюнья малына бермем.

Ветанымдан — халкъым иле —

Ич бир вакъыт вазгечмем!





БАШЫНЪНЫ КОТЕР!


Озь Юртунъда, ветандаш, башынъны котер!

Гъурур иле сен яша, ялвармакъ етер…

Ят мемургъа алданып, адынъны сатма,

Янълыш адымлар атып, балчыкъкъа батма.



Халкъынъдан айырылсанъ, олурсынъ пешман,

«Саткъын» дертке огърасанъ, тапылмаз дерман.

Гъамсыз, первасыз… гъафлет юкъугъа далма,

Ветан ичюн джан куйдюр, кенарда къалма.



Бу топракънынъ саиби мемурлар дегиль,

Олар эпси вакъытынджа – буны яхшы биль.

Халкъымызны къайгъыр, акъкъы ичюн куреш,

Бир кунь адалет енъер, къыздырыр кунеш.



Зенгин тарихымызгъа бир назар ташла,

Эдждадлар джесюрлигин эвляткъа ашла.

Халкъымызнен сыкъ багълы азиз Юртумыз,

Къырымдан айырылмаз къырым адымыз!



Къырым – бу миллетнинъ анъы, юреги,

Къырымда тылсымлы Алтын Бешиги,

Къая-ташына… синъген, силинмез изи,

Бизге ёл косьтере онынъ йылдызы.





КЪАРАМАНЛАР


Гъурбетликте азап чеккен, солгъан гульдай яшагъан,

Дуйгъу, анъы, тюшюнджесин Ветанынен багълагъан,

Озь юртуна къайтмакъ ичюн мешакъатлы ёл кечкен,

Дефаларджа сюргюн олгъан, зинданларда чекишкен –

Бойсунмагъан халкъымызнынъ джесюр къараманлары.



Миллетининъ келеджегин гедже-куньдюз къайгъыргъан,

Силясыз, озь акъылынен акъкъыны къорчалагъан,

Ветан ичюн мешъаль олуп, джаныны къурбан эткен,

Озь-озюнинъ ярыгъынен халкъына ёл косьтерген –

Бойсунмагъан халкъымызнынъ джесюр къараманлары.



Чатырдагънынъ къаясыдай аякъта къавий тургъан,

Мейданларда халкъын топлап, азатлыкъкъа чагъыргъан,

Менфаатын тюшюнмеген, халкъы ичюн ант эткен,

Сонъки нефесине къадар Ветан ичюн курешкен …

Бойсунмагъан халкъымызнынъ джесюр къараманлары!



БАЙРАГЪЫМЫЗ ТИКЛЕНИР!


Сюргюнликте, ят ерлерде халкъымыз джоюлмады,

Дигер миллет арасында яшап, гъайып олмады.

Динини, урф-адетини, менлигини сакълады,

Ифтиралардан арынып, озь-озюни акълады.



Ветангъа севги дуйгъусы халкъымны терк этмеди,

Миллий арекетёлундан таймады, вазгечмеди.

Маниаларны дагъытып, озь юртуна о къайтты,

Сёндюрильген оджакъларны къальп алевинен якъты.



Юртумызда кельмешеклер кене аякъ чалалар,

Хырсыз киби, танъда келип, тинтип, апске алалар.

Джесюр ветандашларымыз, къоркъмай, эп къавийлеше

Эдждадлардан орьнек алгъан яшларымыз бирлеше.



Яш несиль эп къошулмакъта бу курешке, МАШАЛЛА!

Миллетимнинъ келеджеги парлакъ олур ИНШАЛЛА!

Девлетимизни тиклерик – халкъ макъсадкъа иришир,

Сербест Къырым узеринде байрагъымыз тикленир!







ТИЛИМИЗНИ АЙБЕТЛЕЙИК!


Миллетим Ана тилинен – Къырымда асыл олгъан,

Эдждадым Ана тилинен – ханлыгъымызны къургъан,

Къырымнынъ эр кошесинде тилимиз укюм сюрген,

Мында кельген эр бир миллет тилимизде лаф эткен.



Ана тильде Ветанымнынъ дагъ-къаясы анъылгъан,

Чатырдагънынъ тёпесинден тилимиз янъгъырагъан.

Ирмакълардан акъкъан сувда тилимиз эшитильген –

Къара денъиз ялысынен озь тилинде сёйлешкен.



Сюргюнликте Ана тильге садыкъ олып яшадыкъ,

Эзселер де, богъсалар да тилимизни сакъладыкъ.

Халкъымызнынъ негизидир – балдан татлы тилимиз,

О бизим эм кечмишимиз, эм де келеджегимиз.



Балталангъан тилимизге ольмеге ёл бермейик,

Зенгин Ана тилимизни гъайрыдан биз тиклейик.

Озь тилини гъайып эткен «миллет» олып къалмайыкъ –

Кечмиште мис-гъамбер сачкъан чечекни къурутмайыкъ.



Ана тильни Ана киби джан-юректен севейик,

Геджелери тюшюмизде Ана тильни корейик.

Ана тилимизнен ятып, Ана тильнен турайыкъ,

Ана сютюнен эвляткъа Ана тильни ашлайыкъ.



Ана тильде тюшюнейик, эм окъуп, эм язайыкъ,

Эдждадлардай Ана тильге садыкъ олып яшайыкъ.

Бульбуллернинъ хош сеслери тилимизни анъдырсын,

Асрет олгъан Ветанымыз тилимизнен ярашсын.



Тилимизнен гъурурланып, эп илери кетейик,

Ана тильни байракъ этип, коклерге котерейик.

Тилимизни айбетлейик – аякъ асты алмайыкъ,

Девлетимизни Ветанда Ана тильнен къурайыкъ!







ВЕТАНЫМ ОЛМАСА…


Ветаным олмаса – геджелер айсыз,

Гонъюлим эфкярлы, кунешим нурсыз.

Темели олмагъан заваллы байгъуш,

Къанаты къырылгъан, учалмагъан къуш.



Ветаным олмаса – бошуна аят,

Халкъымнынъ къайгъысы, умютсиз ферьят.

Куньлерим кульфатлы, йырларым сёзсюз,

Янъгъызлыкъ ичинде булунгъан оксюз…



Ветаным олмаса – авалар титиз,

Адымлар атылмай, миллетим тильсиз.

Баари къыш киби, йылдайын куньлер,

Яралар тюзельмез, савушмаз дертлер.



Ветаным олмаса – саба танъ атмаз,

Чечеклер къокъумаз, гонджеси ачмаз.

Тамырсыз тереклер, япракъсыз пытакъ,

Когемсиз ёлларнынъ сонъу кёрсокъакъ…





КЪАЛЕМИМ


Ялан саргъан бу дюньяда –

Садыкъ достум къалемим.

Къарсанбалы ёлларымда

Омюр ёлдашым меним.



Акъикъатны о козете,

Зульметни айдынлата.

Яраларымны тюзете,

Эфкярымны даркъата.



Халкъымнынъ мушкюль алыны

Меннен бирге къайгъыра.

Къальбимдеки агърыларны

Ивасыз савуштыра.



Достларымны о алгъышлай,

Душманларны сарсыта.

Менлигимни о къорчалай

Ве дюньягъа таныта.



Къалемнен мен бу алемде

Сербестликке ынтылам.

Ветан ичюн курешлерде,

Давамда къансыз силям…



Акъкъымны эп къорчалавда –

Къадир, кучьлю эм мергин.

Залымларнен тутушкъанда

Ханджер-пычакътан кескин.



Юректе олса къайгъылар,

Ярдымгъа къалем келе.

Онынъ уджундан сатырлар

Мельэм киби тёкюле.



Азап чеккен миллетиме

Дуйгъудашлыкънен бакъа.

Парлакъ истикъбалимизге

Умют чырагъын якъа.



Акъсызлыкъны енгендже

Багъымыз узюльмесин.

Адалет тикленгендже

Мерекеби битмесин…







СЮРГЮНЛИК БУ!

Сюргюнлик – къыргъынлыкъ ёлларында эляк олгъан меним догъмуш къырым миллетининъ хатырасына




Сюргюнлик бу тюб-тамырдан кесильген терек,

Сюргюнлик бу парчалангъан яралы юрек.

Сюргюнлик бу къаарь-къасевет, къиямет, дешет,

Сюргюнлик бу беллисиз иль, ёкъсузлыкъ, зульмет.



Сюргюнлик бу гъаддар иле къырылгъан къанат,

Сюргюнлик бу гъафлет къалгъан анасыз эвлят.

Сюргюнлик бу саипсиз эв, бозулгъан оджакъ,

Сюргюнлик бу сувсыз балыкъ, къуругъан чокъракъ.



Сюргюнлик бу гъурбетликнинъ титис авасы,

Сюргюнлик бу виран олгъан къушлар ювасы.

Сюргюнлик бу айсыз гедже, догъмагъан кунеш,

Сюргюнлик бу юрек якъкъан алевсиз атеш.



Сюргюнлик бу къара куньлер, огъурсыз ёллар,

Сюргюнлик бу ят ерлерде къалгъан мевталар.

Сюргюнлик бу эджель кельмез къоюлгъан башташ,

Сюргюнлик бу асрет иле тёкюльген козьяш.



Сюргюнлик бу къырыкъ гонъюль, мелюль инсанлар,

Сюргюнлик бу гъамлы козьлер, солукъ чырайлар.

Сюргюнлик бу халкъкъа къаршы япылгъан уджюм,

Сюргюнлик бу къыргъын, телеф, акъсыз бир махкюм.



Сюргюнлик яныгъын билир сюргюн кеткенлер,

Сюргюнлик аджджысын чексин сюргюн эткенлер,

Сюргюн сёзю ер юзюнден сюргюн олунсын!

Сюргюнликке огърагъанлар Юрткъа къавушсын!







ОМЮР КЪАНУНЫ…




Анам, бабам сагъ экенде

Кокте учкъан къуш эдим.

Яшым эллини кечсе де,

Озюмни бала сездим.



Аиле оджагъында

Гонъюль раатлыгъын таптым.

Не ерлерде олсам да,

Догъгъан эвиме къайттым.



Аджджы эджель ёлны кести,

Къанатларымны къырды.

Якъты мени, оксюз этти,

Серветимден айырды.



«Балам», деген Инсанларым

Кетти, артыкъ къалмады.

Сёнди парлакъ Йылдызларым,

Айны булут къаплады.



Ана-бабамнен олгъанда

Къуванды, ташты юрек.

Оларсыз мен бу дюньяда

Янъгъыз къалгъан бир терек.



Албат, Керменчик дегенде –

Даим оларны анъам.

Эв-эшьяларын корьгенде

Гъам-кедерлерге далам.



Азизлеримнинъ рухлары

Шу ерлерде долана.

Кулерюзьлю сымалары

Козь огюмде джанлана.



«Сейран, огълум!» – деген сеси

Авлакътан эшитиле.

Албатнынъ эр бир кошеси

Оларны эслеттире…



Омюр къануны шай экен –

Джоюкъкъа эр кес огърай.

Ольгенлерни хатырларкен –

Олар къальплерде яшай!







СЕНСИЗ, КЪЫРЫМ…

(Монолог)




Сенсиз, Къырым, меджбур олдым сюргюнликте догъмагъа,

Балалыкътан асрет чекип, гъурбет ашын ютмагъа.

Сенсиз, Къырым, яшайышнынъ ферагъыны бильмедим,

Куньдюзлерим санки гедже, ярыкъ бир кунь корьмедим.



Сенсиз, Къырым, юрегимни къара булут къаплады,

Тамырсыз къалгъан терекдай, юзюм солду, сарарды.

Сенсиз, Къырым, янъгъыз олдым, гъам атешине далдым,

Акъшамлары Айгъа бакъып, къашкъыр киби агъладым.



Сенсиз, Къырым, кунеш манъа шавлесини сачмады,

Гонджелеген чечеклерим гъыда тапмай ачмады.

Сенсиз, Къырым, ят ерлерде бахтлы кунюм олмады,

Ягъмур киби козьяшларым – козьлерим къурумады.



Сенсиз, Къырым, меним юзюм бир ань биле кульмеди,

Гедже-куньдюз эллеримден сенинъ ресминъ тюшмеди.

Сенсиз, Къырым, эр сёзюмни Къырым иле багъладым,

Ветангъа севги дуйгъусын юрегимде сакъладым…



Санъа, Къырым, къайтмакъ ичюн нидже азаплар чектим,

Ясакълардан, тузакълардан, когемликлерден кечтим.

Санъа, Къырым, къавушкъан сонъ, гъайрыдан мен догъулдым,

Ана багърында эвлятдай, гонъюль раатлыгъын булдым.







КЪЫРЫМ – ХАЛКЪЫМНЫНЪ ИЛИ!


Къырым – миллет, Къырым – Ветан,

Къырым – бу къырым тили!

Къырым – Дженнет, Къырым – мекян,

Къырым – халкъымнынъ или!



Къырым – бизим вуджудымыз,

Миллетим къальби, дили.

Къырым – шереф, гъурурымыз,

Халкъымнынъ о темели.



Кечмишинде толу мана,

Гонълю темиз, пак ады.

Къырым – мераметли Ана,

Халкъым – садыкъ эвляды.



Къырым озь эвляды иле

Узюльмейджек тамыры.

Къырым килит олса биле

Халкъ онынъ анахтары.



Алтын Тамгъа, Кок Байракъ –

Къырымлынынъ темсили.

Къырымле муджессем халкъ –

Девлетин тиклемели!..







МЕНИМ СЁНМЕЗ ГЪУРУРЫМ…


Ай – йылдыз зия сачкъан

Мукъаддес мекян – Къырым!

Ислям динин яйраткъан

Юртума Юдже Танърым!



Герайлар левлетин къургъан,

Ханлыкъ яратып – Къырым.

Асырларле къорчалангъан

Ветаным – меним йырым.



Эдждадларымыздан къалгъан

Халкъыма мирас – Къырым.

Бу ерлерге менсюп олгъан

Къырым миллети – намым.



Чокъ халкъларны къаршылагъан

Багърына алып, Къырым.

Душманларны айырмагъан,

Зульметке къалгъан Нурым.



Явуз хырсызларле толгъан

Халкъымнынъ Эви – Къырым.

Парчалангъан, эп хорлангъан –

Эсрарлы меним Сырым.



Къан, вуджудле сыкъ багълыдыр

Халкъымле озьгюн – Къырым.

Саип олмагъа акълыдыр!

Меним сёнмез гъурурым…